3 pierniki? 3 czekolady?…- Skargi dotyczące cypryjskiej firmy Pride Europe Investments Limited

W związku z tym, że do ECK Polska napływają liczne zgłoszenia dotyczące sklepów internetowych o analogicznych nazwach: 3czekolady.pl, 3pierniki.pl, 3cukierki.pl. Europejskie Centrum Konsumenckie w Polsce (ECK Polska) prezentuje poniżej, krótki informator – zestawienie najczęściej zadawanych pytań (FAQ). Należy zastrzec, że ustalenia ECK Polska w związku ze zmieniającą się sytuacją nie są ostateczne i nie przesądzają o kwalifikacji stosowanej przez przedsiębiorcę praktyki.

• Kto jest właścicielem sklepów 3czekolady.pl, 3pierniki.pl, 3cukierki.pl?
  
• Na czym polega kontrowersyjna praktyka?
  
• Jakie działania podjęło ECK Polska?
  
• Czy Sieć Europejskich Centrów Konsumenckich może zająć się opisywanym problemem?
  
• Czy Pride Investments Europe Limited stosuje nieuczciwe praktyki rynkowe, które mogą wprowadzać konsumentów w błąd?
  
• Czy umowa została zawarta w sposób ważny?
  
• Czy działanie firmy Pride Europe Investments Limited mogą być uznane za przestępstwo?

Kto jest właścicielem sklepów 3czekolady.pl, 3pierniki.pl, 3cukierki.pl?

Właścicielem sklepów internetowych o tym schemacie nazwy jest firma Pride Europe Investments Ltd.

Na czym polega kontrowersyjna praktyka?

Oferta promocyjna pojawia się na Facebooku, witrynach sklepów firmy Pride oraz na stronie portalu zafree.pl (serwis, w którym znajduje się wiele ofert z darmowymi produktami). Przedsiębiorca proponuje w niej możliwość otrzymania darmowych słodyczy (a dokładnie kuponu na opłacenie produktów np. kosza słodyczy). Jedynym warunkiem skorzystania z promocji jest udostępnienia informacji o sklepach Firmy Pride na Facebooku przez dwa tygodnie. Oferta firmy Pride jest reklamowana jako bezpłatna, słodycze mają być darmowe.

Konsument, który udostępnił dane o sklepach firmy Pride na Facebooku otrzymuje kupon promocyjny. Aby zrealizować kupon klienci muszą zarejestrować się w sklepie, a to łączy się z zawarciem odpłatnej umowy o świadczenie usługi (założenie i prowadzenie konta). W czasie zakładania konta konsumenci nie są jasno i czytelnie informowani o tym, że utworzenie i posiadanie konta jest płatne.

Początkowo informacja o cenie w ogóle nie znajdowała się też w regulaminie, dopiero na późniejszym etapie została dodana przez przedsiębiorcę, co więcej, umieszczono ją na samym końcu skomplikowanego dokumentu i została napisana słownie, co potęguje trudność dostrzeżenia kwoty – inne liczby znajdujące się w dokumencie są wyrażone cyframi – §11 regulaminu poniżej.

Należy zwrócić uwagę, że zgodnie z treścią regulaminu przedmiotem świadczonej usługi przez firmę Pride jest przechowywanie danych osobowych, możliwość korzystania z mechanizmów informatycznych np. z wyszukiwarki, czy możliwość zawierania umów sprzedaży produktów oferowanych w ramach serwisu. Klienci mają więc uiszczać opłatę abonamentową w wysokości 149 PLN miesięcznie za to, że przedsiębiorca przechowuje ich dane osobowe, a co więcej za to, że daje im możliwość kupowania produktów. Konsument musi więc płacić za samą możliwość kupna.

Okazuje się też, że samo nabycie towaru w e-sklepach firmy Pride jest niepewne. Zgodnie bowiem z § 3 pkt 4 Regulaminu oferta wiąże przez 90 dni od dnia jej złożenia przez użytkownika. Jeżeli spółka Pride nie wyśle w tym terminie na adres e-mail wskazany przez użytkownika potwierdzenia wysłania produktu, to oferta wygasa. Dopiero z chwilą otrzymania przez konsumenta potwierdzenia wysłania produktu zostaje zawarta umowa sprzedaży produktu. Potwierdzenie wysłania produktu uważa się za oświadczenie o przyjęciu oferty przez firmę Pride.

W świetle powyższego konsument nawet do 90 dni może nie wiedzieć, czy jego oferta została przyjęta czy też nie, natomiast płatność jest dokonywana jeszcze w trakcie składania zamówienia na stronie internetowej. W tym czasie przedsiębiorca dysponuje pieniędzmi konsumenta, a konsument pozostaje w niewiedzy, czy jego oferta została przyjęta czy też nie.

Zarówno oprawa graficzna jak i dostępny regulamin wszystkich sklepów (3czekolady.pl, 3pierniki.pl, 3cukierki.pl) są takie same, a klienci wchodzący na ich strony kuszeni są „darmowymi” łakociami.

Jakie działania podjęło ECK Polska?

W związku z licznymi skargami i zapytaniami wpływającymi do Europejskiego Centrum Konsumenckiego w sprawie cypryjskiej firmy Pride Europe Investments Limited, centrum podjęło szereg czynności zmierzających do ustalenia charakteru praktyki w/w przedsiębiorcy.

Przede wszystkim, w grudniu 2013 r., ECK wystosowało zawiadomienie do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o podejrzeniu stosowania wobec konsumentów nieuczciwych praktyk rynkowych. W odpwowiedzi UOKiK poinformował ECK, że zostanie skierowany wniosek o wzajemną pomoc w rozumieniu art. 8 rozporządzenia 2006/2004/WE do organu właściwego w zakresie ochrony praw konsumentów na Cyprze celem podjęcia działań, które doprowadzą do wyeliminowania naruszeń wewnątrzwspólnotowych, mogących godzić w prawa i interesy polskich konsumentów.

ECK Polska ustaliło również wspólnie z ECK Cypr, że firma Pride znajduje się w cypryjskim rejestrze przedsiębiorców.

Czy Sieć Europejskich Centrów Konsumenckich może zająć się opisywanym problemem?

Nie, w przypadku podejrzenia przestępstw doradzamy skontaktowanie się z organami ścigania (policja, prokuratura).

Co do zasady ECK Polska mogłoby pomóc w polubownym rozwiązaniu sporu o charakterze cywilnoprawnym, jednak uprzednio konsumenci powinni wyczerpać procedurę reklamacyjną oraz przedłożyć dokumentację związaną ze sprawą (treść regulaminu, umowy, korespondencję z przedsiębiorcą). Sprawa byłaby rozpatrywana wspólnie z centrum kraju przedsiębiorcy.

Czy Pride Investments Europe Limited stosuje nieuczciwe praktyki rynkowe, które mogą wprowadzać konsumentów w błąd?

Należy zastrzec, że sprawa wymaga szczegółowego wyjaśnienia przez kompetentne organy.

Opierając się jednak na wyjaśnieniach wielu konsumentów i analizie przeprowadzonej przez ECK Polska, można uznać, że firma Pride stosuje nieuczciwe praktyki rynkowe wprowadzające w błąd.

Zgodnie bowiem z treścią art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. Nr 171, poz. 1206) praktykę rynkową uznaje się za działanie wprowadzające w błąd, jeżeli działanie to w jakikolwiek sposób powoduje lub może powodować podjęcie przez przeciętnego konsumenta decyzji dotyczącej umowy, której inaczej by nie podjął. Wprowadzaniem w błąd działaniem może być w szczególności rozpowszechnianie nieprawdziwych, niepełnych lub wprowadzających w błąd informacji.

W przypadku stosowania przez przedsiębiorcę nieuczciwej praktyki rynkowej wprowadzającej w błąd, ciężar udowodnienia, że nie stanowi ona takiej praktyki spoczywa na

przedsiębiorcy. Takie przerzucenie ciężaru dowodu na przedsiębiorcę ma na celu zapewnienie ochrony konsumentów jako słabszych uczestników rynku.

Ponadto w ocenie ECK Polska działania firmy Pride można uznać za praktykę agresywną z tak zwanej „czarnej listy” (art.9 p.8 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym): wywoływanie wrażenia, że konsument uzyska po wykonaniu określonej czynności nagrodę lub inną porównywalną korzyść, gdy w rzeczywistości uzyskanie nagrody lub innej porównywalnej korzyści uzależnione jest od wpłacenia przez konsumenta określonej kwoty pieniędzy lub poniesienia innych kosztów.

Obowiązkiem przedsiębiorcy jest zapewnienie konsumentowi swobody wyboru i dokonania decyzji. Wywoływanie u konsumenta nieuzasadnionego oczekiwania na nagrodę, projektowanie wizji otrzymania darmowego produktu (kosza słodyczy), może być uznane za stosowanie pewnego rodzaju presji, co istotnie utrudnia podjęcie świadomej decyzji dotyczącej umowy.

Za stosowanie agresywnych praktyk rynkowych przedsiębiorcy ponoszą nie tylko odpowiedzialność cywilną, ale też karną. W przypadku gdy konsument padnie ofiarą nieuczciwego przedsiębiorcy musi złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa i żądać ścigania sprawcy.

Poszkodowani mogą zgłosić popełnienie przestępstwa poprzez złożenie na komisariacie Policji stosownego oświadczenia ustnego. Przy tej formie, przyjmujący oświadczenie policjant sporządza protokół. Często jest to połączone z czynnością przesłuchania zawiadamiającego w charakterze świadka.

Drugą formą składania zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa jest dokonanie tej czynności na piśmie. Pisemnie składa się zawiadomienie przede wszystkim do prokuratury.

Czy umowa została zawarta w sposób ważny?

W ocenie ECK, przy założeniu, że umowa została zawarta pod wpływem błędu, nie została zawarta w sposób ważny. Skutki działania pod wpływem błędu regulują przepisy Kodeksu Cywilnego (KC). Konsumenci, na podstawie art. 88 KC, mogą uchylić się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu, w którym wyrazili wolę zawarcia umowy o świadczenie usługi. W celu unieważnienia umowy, konsumenci mogą złożyć na piśmie oświadczenie przedsiębiorcy, z którego jasno będzie wynikać, iż zawierali umowy pod wpływem błędu i w związku z powyższym, uchylają się od skutków prawnych złożonego oświadczenia woli w tym zakresie.

Czy działanie firmy Pride Europe Investments Limited mogą być uznane za przestępstwo?

Biorąc pod uwagę szereg czynników, istnieją przesłanki, aby działanie firmy Pride zakwalifikować jako naruszenie art. 286 Kodeksu Karnego (oszustwo), które polega na doprowadzeniu innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania podejmowanego działania. Wprowadzenie w błąd może polegać na zaniechaniu (zatajeniu pewnych okoliczności).

Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa należy zgłosić na policję lub do prokuratury.