Europejskie Centra Konsumenckie (ECC-Net) opublikowały stanowisko „Driving Change: Stronger Consumer Protection in the Car Rental Sector”(„Napędzając zmiany: Silniejsza Ochrona Konsumentów w Sektorze Wynajmu Samochodów”), wzywające do wzmocnienia ochrony konsumentów na rynku wynajmu samochodów w Unii Europejskiej. Z danych sieci wynika, że aż 3 – 4% wszystkich skarg rocznie dotyczy właśnie tej branży – głównie z powodu nieuczciwych praktyk, niejasnych zasad i braku skutecznej egzekucji prawa.
Główne problemy wskazane przez ECC-Net
Miliony konsumentów w UE wypożyczając samochody napotykają różne problemy przy odbiorze lub po zwrocie pojazdu. W 2025 roku ECC-Net otrzymała ponad 6000 skarg na wypożyczalnie aut. Sprawy te wskazują na powtarzające się kwestie – i stanowią jedynie wycinek trudności, z którymi muszą sobie radzić najemcy. Choć niektóre firmy zadeklarowały wprowadzenie korzystnych zmian, zobowiązania te są realizowane niespójnie.
Wśród problemów ECC-Net wskazuje na:
- Złożone łańcuchy rezerwacji – konsumenci często nie wiedzą, kto odpowiada: platforma, pośrednik czy firma wynajmująca.
- Niejasne ubezpieczenia i sprzedaż zbędnych produktów – klienci są nakłaniani do zakupu dodatkowych polis, mimo że już posiadają ochronę (np. z kart kredytowych).
- Ukryte opłaty i nieuczciwe zasady płatności – dopłaty za lotnisko, rejestrację, czy kaucje często pojawiają się dopiero na miejscu.
- Niesprawiedliwe polityki anulacji – pełne kwoty są potrącane nawet wtedy, gdy usługa nie została wykonana.
- Spory o uszkodzenia pojazdu – klienci są obciążani kosztami za wcześniejsze uszkodzenia lub za drobne zarysowania.
- Niejasne opłaty administracyjne i transgraniczne – np. wysokie prowizje za przekazanie danych kierowcy w celu wystawienia mandatu.
- Słabe procedury reklamacyjne – brak udziału firm w niezależnych postępowaniach ADR (Alternative Dispute Resolution).
- Nieprzejrzyste umowy – często tylko w języku lokalnym, przedstawiane w pośpiechu.
„Samoregulacja nie działa”
ECC-Net zaznacza, że dotychczasowe próby samoregulacji sektora nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Część firm w ogóle nie stosuje się do wypracowanych kodeksów dobrych praktyk, a inne ograniczają ich stosowanie do wybranych rynków.
Rekomendacje ECC-Net
W raporcie sieć formułuje szereg postulatów mających zapewnić uczciwość i przejrzystość rynku wynajmu aut:
- Wspólna odpowiedzialność platform, pośredników i wypożyczalni – na wzór prawa o imprezach turystycznych.
- Ujednolicone karty informacyjne i wzorce umów – jasne przedstawienie zakresu ubezpieczenia i kosztów.
- Pełna przejrzystość cen – zakaz ukrytych opłat oraz obowiązek akceptacji kart debetowych jako formy kaucji.
- Standardowe protokoły odbioru i zwrotu pojazdu – dokumentacja fotograficzna, listy kontrolne w wielu językach, 24-godzinne okno na zgłoszenie wcześniejszych szkód.
- Obowiązkowy udział firm w niezależnych systemach pozasądowego rozwiązywania sporów (ADR) – rozpatrywanie sporów przez certyfikowane, bezstronne instytucje.
- Dwujęzyczne umowy i streszczenia kluczowych informacji – wzorowane na rozwiązaniach z sektora finansowego.
Nowe przepisy unijne dla rynku wynajmu aut
ECC-Net postuluje, by kwestie te zostały uregulowane w ramach odrębnych, wiążących przepisów UE, a nie jedynie poprzez nowelizację istniejących dyrektyw.
Taki akt prawny miałby jasno określać odpowiedzialność wszystkich podmiotów, ustanawiać wspólne standardy kontroli i protokołów, a także zapewniać konsumentom równe prawa w całej Unii.
Więcej: https://www.eccnet.eu/publication/driving-change-stronger-consumer-protection-car-rental-sector
