Przyjęty w październiku 2008 roku przez Komisję Europejską projekt nowej dyrektywy w sprawie praw konsumentów (zwanej także superdyrektywą lub dyrektywą horyzontalną) zakłada połączenie w jeden horyzontalny instrument czterech obecnie obowiązujących dyrektyw określających prawa konsumentów wynikające z umów, tj.:
- Dyrektywy 85/577/EWG w sprawie umów zawartych poza lokalem przedsiębiorstwa
- Dyrektywy 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich
- Dyrektywy 97/7/WE w sprawie umów zawieranych na odległość
- Dyrektywy 99/44/WE w sprawie sprzedaży konsumenckiej i gwarancji.
Ponadto, projekt zapewnia również spójność i reguluje skutki prawne niespełnienia wymogów informacyjnych określonych przez powyższe dyrektywy oraz Dyrektywę 2005/29/WE dotyczącą nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym i określającą podstawowe wymogi informacyjne, które muszą być spełnione przed zawarciem umowy.
Najistotniejsze nowości nowej dyrektywy:
- zwiększenie zakresu ochrony również na wizyty akwizytorów zamawiane przez konsumenta – konsumenci będą chronienie nawet jeśli zaproszą sprzedawcę w trakcie rozmowy telefonicznej
- zniesienie dopuszczalności limitów sprzedaży bezpośredniej (dotychczas obowiązywał próg wysokości 60 euro)
- objęcie nowymi przepisami okazjonalnych sprzedawców na odległość
- zunifikowanie katalogu wymagań informacyjnych niezależnie do tego czy transakcja dokonywana jest na odległość czy stacjonarnie
- określenie wymogów dotyczących sprzedaży usług via sms (m-handel) – np. na ekranie telefonu konieczne będzie podanie ceny oraz link do strony www gdzie będą szczegółowe informacje
- „brak informacji – brak zapłaty” – konieczność podawania pełnej ceny, jeśli będą koszty ukryte, konsument nie będzie musiał ich ponosić
- Wprowadzenie jednego wspólnego okresu na odstąpienie od umowy, tj. 14 dni (obecnie okres ten w różnych karach członkowskich waha się między 7-14, np. w Polsce obowiązuje 10 dni)
- wprowadzenie standardowego formularza odstąpienia od umowy (również przez email)
- zaostrzenie przepisów dotyczących dostawy (maksymalny okres dostawy 30 dni, w razie opóźnienia – zwrot pieniędzy w ciągu 7 dni, ryzyko utraty i szkodzenia w czasie transportu będzie ponosił przedsiębiorca)
- wprowadzenie jednolitej „czarnej listy” niedozwolonych klauzul umownych w UE
W obowiązujących jeszcze ww. dyrektywach przyjęto podejście minimalnej harmonizacji (państwa członkowskie mogą utrzymać lub przyjąć bardziej surowe przepisy krajowe). Nowy projekt zakłada pełną harmonizację (państwa członkowskie nie będą mogły utrzymać ani przyjąć przepisów odbiegających od określonych w nowej dyrektywie). W wielu krajach wprowadzenie nowej dyrektywy wzmocni ochronę konsumenta w innych obniży, np. zgodnie z art. 26 ust 2. projektu to przedsiębiorca będzie miał prawo wyboru czy usunie wadę towaru poprzez naprawę czy wymianę, podczas gdy obecnie w wielu krajach decyzja jest należy do konsumenta. Dlatego projekt jest przedmiotem się konsultacji i dyskusji w Grupie Roboczej Rady UE oraz negocjacji pod przewodnictwem Szwecji, która w lipcu br. objęła prezydencję w Unii.
Do najważniejszych kwestii, nad którymi nadal trwają prace należy m.in.:
- przepisy dotyczące umów sprzedaży na odległość / poza lokalem (m.in. początek okresu odstąpienia)
- zawartość czarnej i szarej listy (ta ostatnia dot. klauzul umownych, co do których można domniemywać nieuczciwości)
- prawo odrzucenia rzeczy wadliwej
- długość okresu odpowiedzialności za niezgodność towaru z umową (obecnie w wielu krajach UE są to 2 lata)
Jednym z wydarzeń mających na celu przybliżenie założeń projektu nowej dyrektywy była konferencja zorganizowana przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, podczas której omawiano wpływ nowych regulacji na ustawodawstwo wspólnotowe oraz polskie prawo cywilne. Więcej informacji na temat ww. konferencji na strnach internetowych UOKiK www.uokik.gov.pl
Źródło: materiały prasowe UOKiK
Skip to content
