Komisja Europejska aktualizuje prawa pasażerów kolei

Komisja Europejska aktualizuje unijne przepisy dotyczące praw pasażerów w ruchu kolejowym. Nowe przepisy mają skuteczniej chronić podróżnych w przypadku opóźnienia pociągu lub jego odwołania, jak również bronić ich przed dyskryminacją.

Pasażerowie kolei powinni być w pełni chronieni niezależnie od tego, gdzie podróżują na terytorium UE. Komisja chce również zagwarantować wszystkim pasażerom dostęp do wyczerpujących informacji, a pasażerom niepełnosprawnym lub o ograniczonej sprawności ruchowej – pomoc uwzględniającą ich potrzeby. Równocześnie wniosek Komisji chroni interesy przedsiębiorstw kolejowych, ponieważ w sytuacji wynikłej z działania tzw. siły wyższej, mogą one zostać zwolnione z obowiązku wypłacenia pasażerom odszkodowania w przypadku opóźnienia pociągu.

Komisarz ds. transportu Violeta Bulc powiedziała: Dzięki Unii pasażerowie cieszą się pełnymi prawami niezależnie od tego, gdzie podróżują. Jednak zbyt wielu mieszkańców UE, którzy regularnie jeżdżą pociągiem lub codziennie dojeżdżają nim do pracy, nie wie, jakie prawa im przysługują. Nasz wniosek ma temu zaradzić. Jestem przekonana, że nasza Inicjatywa spotka wzmocni sektor, jednocześnie zachowując właściwą równowagę pomiędzy ochroną podróżnych a konkurencyjnością sektora kolejowego.

Wniosek Komisji zakłada aktualizację obecnych przepisów dotyczących ochrony praw pasażerów kolei w pięciu najważniejszych obszarach:

1. Jednolite stosowanie przepisów: wyłącznie 5 państw członkowskich stosuje przepisy w pełni, pozostałe kraje wprowadziły różne odstępstwa.
2. Informacje dla pasażerów i zasada niedyskryminacji: skuteczniejsze informowanie pasażerów o przysługujących im prawach, np. poprzez zamieszczanie informacji na ten temat na bilecie.
3. Prawa osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej sprawności ruchowej: Odpowiednie informacje muszą być podawane w formie zrozumiałej dla pasażera, a pracownicy kolei muszą zostać przeszkoleni w zakresie potrzeb osób niepełnosprawnych.
4. Egzekwowanie przepisów, skargi i kary: dokładne terminy i jasno sformułowane procedury rozpatrywania skarg oraz precyzyjnie opisany zakres odpowiedzialności i kompetencji organów krajowych odpowiedzialnych za stosowanie i egzekwowanie praw pasażerów.
5. Proporcjonalność i sprawiedliwość: zgodnie z klauzulą siły wyższej przedsiębiorstwa kolejowe będą zwolnione z obowiązku wypłaty odszkodowania w przypadku opóźnień spowodowanych przez klęski żywiołowe, których nie mogły przewidzieć i którym nie mogły zapobiec. Zgodnie z aktualnymi przepisami koleje muszą wypłacić odszkodowanie nawet w obliczu takich zdarzeń.

Kolejne działania

Aby wniosek ustawodawczy Komisji mógł wejść w życie, musi on zostać rozpatrzony i przyjęty przez Parlament Europejski i Radę (czyli kraje UE). Trwają prace nad utworzeniem jednolitego rynku usług kolejowych – planuje się stopniowe otwieranie krajowych rynków kolejowych przewozów pasażerskich na konkurencję. Wysokiej jakości usługi kolejowe i ochrona praw użytkowników są niezbędne, aby zrealizować cel, jakim jest zwiększenie udziału kolei w rynku transportowym.

Kontekst

IP/17/2009

Unia Europejska to jedyny region na świecie, gdzie pasażerom przysługuje cały wachlarz uprawnień – bez względu na to  czy podróżują samolotem, koleją, statkiem, autobusem, czy autokarem. Przepisy UE dotyczące praw pasażerów w ruchu kolejowym weszły w życie w grudniu 2009 r. Zgodnie z unijnymi przepisami w niektórych państwach członkowskich pasażerowie mogą być  uprawnieni do odszkodowania, jeżeli pociąg dotrze do stacji docelowej z opóźnieniem wynoszącym godzinę lub więcej. Pasażerom opóźnionych pociągów może również przysługiwać prawo do bezpłatnych posiłków i napojów (których liczba zależy od czasu oczekiwania) oraz do zakwaterowania, jeśli są zmuszeni zatrzymać się gdzieś na noc.