1 stycznia 2021 roku rozpoczął się Europejski Rok Kolei. Jego celem jest promowanie kolei jako zrównoważonego, inteligentnego i bezpiecznego środka transportu. Inicjatorem projektu jest Komisja Europejska. Przez cały rok 2021 w Europie będą się odbywały liczne imprezy związane z transportem kolejowym, które mają zachęcić szerokie grono użytkowników do prywatnych i służbowych podróży pociągiem. Wzrost popularności kolei może w dużym stopniu przyczynić się do realizacji jednego z najważniejszych celów zapisanych w Europejskim Zielonym Ładzie, czyli osiągnięcia przez UE neutralności klimatycznej do 2050 roku.
Adina Vălean, unijna komisarz ds. transportu, powiedziała: W przyszłości transport musi być bezpieczny, wygodny, przystępny cenowo i zgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju. Kolej nie dość że spełnia wszystkie te warunki, to ma jeszcze wiele innych zalet. Niech Europejski Rok Kolei będzie okazją do tego, by na nowo odkryć wszystkie plusy tego sposobu podróżowania. Z tej okazji podejmiemy wiele działań, które pomogą w pełni wykorzystać potencjał, jaki drzemie w kolei. Gorąco zachęcam do udziału w wydarzeniach organizowanych w ramach Europejskiego Roku Kolei!
Kolej to przyszłość transportu
Transport kolejowy w UE generuje mniej niż 0,5 proc. emisji gazów cieplarnianych związanych z transportem. Oznacza to, że jest on jedną z najbardziej ekologicznych form transportu pasażerskiego i towarowego. Do innych atutów należą wyjątkowo wysoki poziom bezpieczeństwa, jak również to, że połączenia kolejowe są silnie osadzone w systemie transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T), która łączy ludzi i firmy z całej UE.
I choć nie sposób wymienić wszystkich zalet kolei, tylko 7 proc. przewozów pasażerskich i 11 proc. towarowych odbywa się tą metodą. Działania zainicjowane w ramach Europejskiego Roku Kolei mają na celu zwiększenie udziału kolei w przewozach pasażerskich i towarowych. Pozwoli to znacząco obniżyć poziom emisji gazów cieplarnianych i zanieczyszczeń pochodzących z transportu w UE, co ogromnie zwiększy nasze szanse na realizację celów Europejskiego Zielonego Ładu.
Rok 2021 to pierwszy rok, kiedy w pełni zacznie funkcjonować 4. pakiet kolejowy. Dlatego na ten rok przypada ważny etap działań mających na celu utworzenie jednolitego europejskiego obszaru kolejowego, czyli efektywniejszej europejskiej sieci kolejowej zapewniającej niezakłócony transport w skali międzynarodowej.
Europa stawia na kolej
1 stycznia zaczęła działać strona internetowa Komisji Europejskiej zawierająca szczegółowe informacje na temat tej inicjatywy oraz harmonogram planowanych działań. W całej UE organizowane będą wydarzenia poświęcone różnym aspektom transportu kolejowego. Europejska kolej jest bowiem nie tylko światowym liderem w dziedzinie innowacyjności, lecz również bardzo istotnym elementem europejskiej historii i kultury. Poza tym łączy regiony, ludzi i przedsiębiorstwa, jest podstawą zrównoważonej turystyki oraz sprzyja podtrzymywaniu przez UE relacji z krajami sąsiadującymi.
W tym roku w planach ustawodawczych Komisji znajdą się również wnioski związane z tą tematyką: dotyczące nowego partnerstwa w przemyśle kolejowym, lepszych połączeń z innymi rodzajami transportu oraz ogólnie bardziej zrównoważonego transportu towarowego. Wnioski zostały przedstawione w niedawno przyjętej przez Komisję strategii na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności.
Kontekst
Komisja Europejska zaproponowała inicjatywę Europejski Rok Kolei w marcu 2020 r., a Parlament Europejski i Rada przyjęły ją pod koniec grudnia. Rok tematyczny poświęcony kolei jest częścią Europejskiego Zielonego Ładu, czyli działań UE na rzecz osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku.
Jednym z najważniejszych działań jest promowanie bardziej ekologicznych i powodujących mniejsze zanieczyszczenia form transportu. Jest to ważne, ponieważ aktualnie około 25 proc. emisji gazów cieplarnianych w UE pochodzi z transportu. Zgodnie z założeniami Europejskiego Zielonego Ładu do 2050 roku należy o 90 proc. ograniczyć emisje pochodzące z transportu.
Aby osiągnąć ten cel i równocześnie umożliwić sektorowi transportu dalszy udział w transformacji unijnej gospodarki w kierunku ekologicznego, cyfrowego i innowacyjnego modelu gospodarczego, w grudniu 2020 roku Komisja przyjęła strategię na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności. W strategii nakreślono plan wdrażania bardziej zrównoważonych, inteligentnych i niezawodnych rozwiązań transportowych. Wyznaczono też konkretne cele, takie jak dwukrotne zwiększenie przewozów towarowych koleją i trzykrotny wzrost przewozów koleją dużych prędkości do 2050 r. Komisja przedstawi w tym roku plan działania, którego celem jest zwiększenie przewozów pasażerskich. Strategia zakłada również zwiększenie przepustowości kolei oraz uproszczenie systemów sprzedaży biletów (w połączeniu z biletami na inne środki transportu), aby jeszcze bardziej zwiększyć atrakcyjność kolei.
Więcej informacji
Strategia na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności
4. pakiet kolejowy: ujednolicone procedury w całej UE
Komunikat dostępny: link.
Prawa pasażera kolei
Jakie prawa przysługują pasażerom kolei? Dowiedz się więcej: https://konsument.gov.pl/podroz-pociagiem-prawa-pasazera/.