„Odbiorcy w UE oczekują, że opracujemy wspólną europejską strategię, wobec problemów w zakresie energii i zmian klimatu”, stwierdził komisarz ds. energii Andris Piebalgs. „Oczekują nie tylko zrównoważonych, bezpiecznych i konkurencyjnych dostaw energii, ale także tego, że UE zapewni ochronę praw odbiorców w sytuacji otwarcia rynków energii elektrycznej zapewniającego im szerszy wybór. Tu właśnie z pomocą przychodzi Europejska Karta Praw Odbiorców.

„Otwarcie tych rynków jest zarówno wyzwaniem, jak i szansą dla odbiorców europejskich”, powiedziała komisarz ds. ochrony konsumentów Meglena Kunewa. „Tylko jeśli uda nam się stworzyć wydajny i przejrzysty rynek, na którym prawa odbiorców podlegają pełnej ochronie, a dobrze poinformowani odbiorcy korzystają z dostępnych ofert w oparciu o posiadaną wiedzę, będziemy mogli stwierdzić, że osiągnęliśmy nasz cel.”

Komisja ogłosiła swoje zaangażowanie na rzecz ochrony praw odbiorców energii w komunikacie w sprawie polityki energetycznej z dnia 10 stycznia 2007 r. Ministrowie ds. energii oraz szefowie państw i rządów wnioskowali również o lepszą ochronę odbiorców w sytuacji pełnego otwarcia rynków energetycznych w UE w lipcu 2007 r., w następstwie którego odbiorcy mogą wybrać dostawcę energii1. Prawa odbiorców energii wraz z zabezpieczeniami dla najbardziej narażonych grup obywateli zostały już ustanowione w dyrektywach w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej i gazu (2003/54/WE oraz 2003/55/WE), ale w obliczu pełnego otwarcia rynków prawa te należy wyjaśnić.

Odbiorcy potrzebują przejrzystych informacji, które ułatwią im dokonanie wyboru dostawcy. Potrzebują również ochrony przed nieuczciwymi praktykami handlowymi nakłaniającymi ich do zmiany dostawcy lub wręcz przeciwnie – utrudniającymi taką zmianę. Procedury zmiany dostawcy muszą być skuteczne. Należy również zwalczać ryzyko „ubóstwa energetycznego”, chroniąc obywateli, którzy mogą znaleźć się w szczególnie trudnej sytuacji na skutek podwyżek cen energii elektrycznej.

W kierunku Europejskiej Karty Praw Odbiorców Energii

Komisja określiła cztery główne cele, na których powinna opierać się przyszła karta:

• skuteczniejsza ochrona najbardziej narażonych grup obywateli;

• więcej informacji dla odbiorców;

• ograniczenie formalności w przypadku zmiany dostawcy;

• ochrona odbiorców przed nieuczciwymi praktykami handlowymi.

Oczekuje się, że projekt karty obejmie następujące uprawnienia odbiorców:

• Podłączenie: prawo do odpłatnego, regularnego poboru przewidywalnych ilości bezpiecznej energii elektrycznej i gazu

• Dostawa: prawo do nieodpłatnej zmiany dostawcy energii elektrycznej i gazu

• Umowy: w karcie zawarto podstawowe elementy, które musi zawierać każda umową z dostawcą energii

• Informacje: na temat dostawy energii, warunków umowy, cen i taryf, sposobów racjonalnego gospodarowania energią, a także na temat pochodzenia i metod pozyskiwania energii elektrycznej

• Ceny: ceny energii powinny być przejrzyste, łatwe do porównania i mieścić się w rozsądnym zakresie

• Środki społeczne: zapewnienie najbardziej narażonym obywatelom minimalnego poziomu usług energetycznych (energia, ciepło i światło) w celu uniknięcia zjawiska ubóstwa energetycznego

• Rozstrzyganie sporów: prawo do prostych i niedrogich procedur składania skarg w przypadku sporów

• Nieuczciwe praktyki handlowe: objęte są zakazem na mocy dyrektywy dotyczącej nieuczciwych praktyk handlowych2

Kolejne kroki

Kolejnym krokiem będą konsultacje z zainteresowanymi stronami (w tym z przedstawicielami odbiorców, urzędami regulacji energetyki, państwami członkowskimi oraz branżą gazowniczą i elektroenergetyczną) w sprawie proponowanych elementów karty. Następnie, na podstawie wkładu zainteresowanych stron, Komisja sporządzi ostateczną wersję dokumentu, który zostanie przez nie podpisany podczas oficjalnej uroczystości.

Powinno to nastąpić na początku grudnia 2007 r.

Treść komunikatu Komisji Europejskiej „W kierunku Europejskiej Karty Praw Odbiorców Energii” oraz zaproszenie do uczestnictwa w publicznych konsultacjach dostępne są na następującej stronie internetowej:

http://ec.europa.eu/energy/energy_policy/consumers/index_en.htm

Tekst dyrektywy dotyczącej nieuczciwych praktyk handlowych znajduje się na stronie:

http://ec.europa.eu/consumers/cons_int/safe_shop/fair_bus_pract/index_en.htm

Więcej informacji na temat unijnej polityki energetycznej, w tym treść komunikatu Komisji z dnia 10 stycznia 2007 r. w sprawie europejskiej polityki energetycznej, dostępnych jest na stronie:

http://ec.europa.eu/energy/energy_policy/documents_en.htm