W październiku 2008 r. Komitet Naukowy UE (SCENIHR)* ostrzegał, że słuchanie głośnej muzyki z przenośnych odtwarzaczy muzycznych przez dłuższy czas może prowadzić do trwałego uszkodzenia słuchu. Na bezpowrotną utratę słuchu narażonych jest 5-10% użytkowników. Dotyczy to osób, które zazwyczaj słuchają głośnej muzyki ponad godzinę dziennie. Szacuje się, że zagrożenie to może dotyczyć nawet 10 milionów obywateli UE. Komisja Europejska zleciła dziś organizacji CENELEC (organ normalizacyjny UE) opracowanie nowych technicznych norm bezpieczeństwa.
Komisarz UE ds. konsumentów Meglena Kunewa powiedziała: „Głośność w odtwarzaczu MP3 można z łatwością podwyższyć do szkodliwego poziomu, szczególnie na ruchliwej ulicy czy w środkach transportu publicznego. Wykazano, że w szczególności młodzi ludzie, którzy czasem przez wiele godzin w tygodniu słuchają głośnej muzyki, nie mają pojęcia, że narażają swój słuch. Uszkodzenie narządu słuchu może ujawnić się po latach, a wtedy jest już za późno. Nowe normy wprowadzają niewielkie zmiany techniczne, dzięki którym normalne użytkowanie odtwarzaczy zgodnie z ustawieniami domyślnymi jest bezpieczne. Konsumenci, jeśli zechcą, mogą nastawić głośność powyżej poziomu domyślnego, ale otrzymają wówczas wyraźne ostrzeżenie o ryzyku, jakie podejmują”.
Bridget Cosgrave, dyrektor generalna organizacji DIGITALEUROPE, powiedziała: „Bezpieczeństwo konsumentów jest dla sektora technologii cyfrowych sprawą najwyższej wagi. W DIGITALEUROPE z zadowoleniem przyjmujemy podejście Komisji Europejskiej, która opracowuje normy w procesie opartym na nauce. Użytkownicy muszą otrzymywać dokładne informacje, żeby podejmować świadome decyzje dotyczące sposobu słuchania muzyki. DIGITALEUROPE chętnie podejmie współpracę z Komisją Europejską i organami normalizacyjnymi dla dobra konsumentów”.
Obecne przepisy
Unijne normy nie określają obecnie maksymalnego poziomu dźwięku ani nie zawierają wymogów dotyczących specjalnego oznakowania w odniesieniu do poziomu głośności, wymagają natomiast umieszczania w instrukcji użytkowania ostrzeżenia dotyczącego szkodliwych efektów narażenia na zbyt wysoki poziom natężenia dźwięku.
Nowe propozycje – zlecenie opracowania nowych norm bezpieczeństwa
Zlecenie zaproponowane przez Komisję Europejską i 27 państw członkowskich obejmuje wszystkie przenośne odtwarzacze muzyczne i telefony komórkowe z funkcją odtwarzania muzyki. Przewiduje ono, że:
- Domyślne ustawienia głośności będą na bezpiecznym dla zdrowia poziomie. W zleceniu nie wskazano konkretnych rozwiązań technicznych, żeby nie hamować innowacyjności w sektorze. Producenci zobowiązani są jednak zadbać o to, by ustawienia domyślne dla normalnego użytkowania były zgodne z wymogami bezpieczeństwa.
W mandacie jasno określono, że bezpieczne użytkowanie zależy od czasu słuchania i poziomu głośności. Przy poziomie 80 dB(A) czas słuchania nie powinien przekraczać 40 godzin tygodniowo. Dźwięków o natężeniu 89 dB(A) nie należy słuchać dłużej niż 5 godzin tygodniowo.
Określone powyżej bezpieczne poziomy głośności zostaną wprowadzone do odtwarzaczy jako ustawienia domyślne. Wyższe wartości są dozwolone, pod warunkiem, że użytkownik wybierze je świadomie i zostanie w rzetelny sposób poinformowany o zagrożeniu.
- Produkty zostaną opatrzone odpowiednimi ostrzeżeniami skierowanymi do konsumentów, dotyczącymi zagrożeń oraz sposobów ich unikania, m. in. w sytuacji, gdy oryginalny zestaw słuchawek został zastąpiony innym modelem, przez co niebezpiecznie zwiększył się poziom natężenia dźwięku. W zleceniu nie narzucono formy dla tego rodzaju ostrzeżeń. Producenci mogą np. umieścić informację na etykiecie bądź wyświetlić ją na ekranie. Jaki będzie następny krok?
Normy unijne są opracowywane przez CENELEC (organ normalizacyjny UE) w procesie, w którym uczestniczą naukowcy, grupy producentów i konsumentów oraz inne zainteresowane podmioty. Procedura może trwać do dwóch lat. Normy UE nie są obowiązkowe. Jeśli jednak nowa norma zostanie zatwierdzona przez Komisję Europejską i opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, staje się w danym sektorze powszechnym standardem. Produkty spełniające takie normy są uznawane za bezpieczne – producenci, którzy ich nie stosują, muszą poddawać swoje produkty niezależnym, kosztownym testom. Nowe normy bezpieczeństwa będą dotyczyły jedynie urządzeń wyprodukowanych w przyszłości.
Co mogą zrobić konsumenci?
Użytkownicy przenośnych odtwarzaczy muzycznych już teraz mogą podjąć bardzo konkretne środki ostrożności, takie jak sprawdzenie swoich urządzeń pod kątem ustawienia niższej maksymalnej głośności. Mogą również ściszyć swój odtwarzacz i zadbać o to, aby nie używać go zbyt długo, mając na uwadze zdrowie narządu słuchu.
Kontekst
W ostatnich latach sprzedaż przenośnych odtwarzaczy muzycznych gwałtownie wzrosła, szczególnie w przypadku odtwarzaczy MP3. Szacuje się, że ogółem w UE od 50 do 100 mln osób może korzystać z takich urządzeń każdego dnia. W ostatnich czterech latach sprzedaż wszystkich rodzajów przenośnych odtwarzaczy muzycznych wyniosła między 184 a 246 mln sztuk, a w przypadku odtwarzaczy MP3 liczby kształtują się na poziomie 124-165 mln sztuk. W całej Unii wiele milionów ludzi używa codziennie przenośnych odtwarzaczy muzycznych. W przypadku niewłaściwego stosowania narażają się oni na ryzyko uszkodzenia słuchu.
Więcej informacji w języku angielskim
Komunikat prasowy dotyczący opinii Komitetu Naukowego w sprawie przenośnych odtwarzaczy muzycznych: IP/08/1492
* Komitet Naukowy ds. Pojawiających się i Nowo Rozpoznanych Zagrożeń dla Zdrowia.
Źródło: materiał prasowy Dyrekcji Generalnej ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów – Sprawy konsumenckie
Skip to content
