18 października 2012 to Międzynarodowy Dzień Mediacji, w którym Europejskie Centrum Konsumenckie oraz Polskie Centrum Mediacji przybliżają ideę alternatywnych metod rozwiązywania konfliktów i sporów (ADR, ang. Alternative Dispute Resolution).
Istnieje wiele mechanizmów polubownego dochodzenia roszczeń konsumenckich. Mediacja to procedura mająca na celu ułatwienie stronom dojścia do porozumienia. Mediator nie narzuca żadnego rozstrzygnięcia, ale dba o to, by strony samodzielnie osiągnęły kompromis. Jeśli chodzi o przewagi mediacji nad postępowaniem przed sądem powszechnym, należy zwrócić uwagę na to, że:
– postępowanie mediacyjne w sprawach konsumenckich w Polsce trwa krótko – ok. 1 miesiąc (sąd: ok. 2 lata)
– koszty są niskie bądź nie występują (sąd: koszty wysokie)
– stopień sformalizowania procedury mediacyjnej jest niski (sąd: stopień formalizacji wysoki)
Procedury polubowne w swej istocie są przyjazne dla uczestników obrotu i – bardziej generalnie – dla obywateli. Rozpoczęcie postępowania w trybie pozasądowym wymaga zgody stron sporu, czyli konsumenta i przedsiębiorcy. Ponadto rozstrzygnięcia wypracowane metodami polubownymi nie zawsze są wiążące. Choć zatem na pozór ich skuteczność może wydawać się niewielka, w wielu przypadkach strony wolą wybrać szybką ugodę niż długą, kosztowną oraz skomplikowaną procedurę sądową.
Idea mediacji sprawdza się zarówno w relacjach biznesowych, rodzinnych, sąsiedzkich, jak
i konsumenckich:
– Mediacja to rozwiązanie zwłaszcza na trudne czasy, w których wartość prawdziwego porozumienia jest szczególnie cenna zarówno dla budżetu przedsiębiorcy, jak i dla konsumenta. Wszak od ponoszonych kosztów sporu nie dokonujemy odliczeń, tracimy za to czas, pieniądze i ponosimy ryzyko uszczerbku moralnego. U obu stron sporu dokonują się wówczas przewartościowania. Pozwalają one szerzej spojrzeć nie tylko na powstały konflikt, lecz także dają szansę na trwałą i pozytywną zmianę w podejściu do potencjalnych przyszłych konfliktów – mówi Piotr Stańczak, Dyrektor Europejskiego Centrum Konsumenckiego.
Mediator jako osoba trzecia, niezaangażowana w spór, „pośredniczy” pomiędzy stronami konfliktu, pomaga im go rozwiązać i osiągnąć porozumienie. Pomaga dostrzec to, co będzie dla wszystkich pożyteczne i sprawiedliwe. Mediator często pełni więc rolę tłumacza głęboko ukrytych intencji, pomaga w nawiązaniu dialogu. Jego celem jest wsparcie w doprowadzeniu do porozumienia skłóconych stron, tak, by nikt nie czuł się przegrany.
– Propozycję rozwiązania trudnej sytuacji w mediacji dają sami zainteresowani. Jeśli strony ustalają warunki ugody, to jest większa szansa, że będą ich przestrzegać, niż gdy rozwiązanie narzucone jest z zewnątrz. Tak wypracowane porozumienie daje szansę na to, że będzie ono trwałe – mówi Jerzy Książek, prezes Polskiego Centrum Mediacji.
Międzynarodowy Dzień Mediacji (Conflict Resolution Day) to ogólnoświatowe święto służące popularyzacji wiedzy związanej z metodami pokojowego rozwiązywania konfliktów (arbitrażu, mediacji, koncyliacji etc.). Zainicjowała je amerykańska organizacja Association for Conflict Resolution (ACR) w 2005 roku, 20 października. W 2006 roku zarząd ACR wprowadził zmiany, wyznaczając na dzień obchodów trzeci czwartek października. Biorące udział w Międzynarodowym Dniu Mediacji organizacje
z całego świata przestrzegają tego terminu do dziś.
W Polsce pierwsze obchody zorganizowano w 2008 roku. W tym roku święto mediacji przypada na 18 października. Tego dnia w wielu sądach, prokuraturach, ośrodkach mediacyjnych, kancelariach prawnych czy poradniach psychologicznych na terenie całego kraju organizowane są wydarzenia promujące ideę mediacji: seminaria, konferencje, warsztaty, koncerty, mediatorzy zapraszają do punktów informacyjno-konsultacyjnych,
w których organizują inscenizacje mediacji.
Informacje o tegorocznych wydarzeniach organizowanych przez Polskie Centrum Mediacji
w ramach prowadzonej przez siebie kampanii „Mediacja czyni cuda” są dostępne na stronie www.mediator.org.pl
###
Europejskie Centrum Konsumenckie (ECK) należy do sieci centrów ECK (ang. ECC-Net), służących pomocą konsumentom w całej UE. Europejskie Centra Konsumenckie bezpłatnie informują konsumentów o ich prawach w Unii Europejskiej oraz pomagają w polubownym rozwiązywaniu sporów ponadgranicznych
z przedsiębiorcami mającymi siedziby w UE, Norwegii oraz Islandii. Konsumenci mogą zgłaszać do ECK swoje skargi na nieuczciwe praktyki zagranicznych biur podróży, linii lotniczych, sklepów internetowych czy komisów samochodowych za pomocą formularza skargi dostępnego na stronie internetowej www.konsument.gov.pl, drogą telefoniczną (22 55 60 118), e-mailem (info@konsument.gov.pl) lub osobiście odwiedzając siedzibę Centrum w Warszawie przy Placu Powstańców Warszawy 1.
Zapraszamy do odwiedzenia nowej witryny internetowej sieci ECK w Europie: http://ec.europa.eu/consumers/ecc/index_pl.htm
***
PCM (www.mediator.org.pl) jest największym stowarzyszeniem w Polsce skupiającym mediatorów (ponad 40 oddziałów i filii w całej Polsce, ponad 1 000 członków).
Obecnie Polskie Centrum Mediacji zajmuje się prowadzeniem mediacji rodzinnych, oświatowych, cywilnych, gospodarczych, pracowniczych, społecznych, karnych, dla nieletnich sprawców, w sporach zbiorowych, a także szkoleniem profesjonalnych mediatorów. PCM aktywnie wspiera popularyzację mediacji w Polsce jako alternatywną metodę rozwiązywania konfliktów i sporów (kampania „Mediacja czyni cuda”). Zajmuje się również promowaniem idei sprawiedliwości naprawczej wśród przedstawicieli polskiego wymiaru sprawiedliwości (sędziów, prokuratorów, służb jednostek penitencjarnych).