Komisja Europejska i unijne organy ochrony konsumentów domagają się od Airbnb dostosowania warunków do unijnych przepisów konsumenckich oraz przejrzystości w prezentacji cen.
Vĕra Jourová, komisarz do spraw sprawiedliwości, konsumentów i równouprawnienia płci, powiedziała: Coraz więcej konsumentów rezerwuje swoje wakacyjne zakwaterowanie on-line, a sektor ten utworzył wiele nowych możliwości dla turystów. Popularność nie może być wymówką dla nieprzestrzegania unijnych przepisów konsumenckich. Konsumenci muszą z łatwością rozumieć za co i w jaki sposób płacą za usługi, a także uzyskać jasne wytyczne, dotyczące np. anulowania rezerwacji przez gospodarza. Oczekuję, że Airbnb szybko podejmie odpowiednie działania.
Obecny sposób prezentowania cen przez Airbnb oraz szereg warunków są niezgodne z dyrektywą o nieuczciwych praktykach handlowych, dyrektywą w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, a także rozporządzeniem w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń. Z tego względu, europejskie organy ochrony konsumentów i Komisja zażądały od Airbnb szeregu zmian. Przedsiębiorstwo ma czas do końca sierpnia, aby zaproponować swoje rozwiązania. Następnie Komisja i europejskie organy ochrony konsumentów rozpatrzą proponowane zmiany. Jeżeli nie będą one satysfakcjonujące, Airbnb może podlegać działaniom w zakresie egzekwowania przepisów.
Przejrzystość cen i innych nieuczciwych praktyk handlowych
Prezentacja cen oraz obecne rozróżnienie między prywatnymi a profesjonalnymi gospodarzami nie są zgodne z wymogami prawa UE, w szczególności z dyrektywą o nieuczciwych praktykach handlowych.
Airbnb powinno:
- zmienić sposób prezentowania informacji dotyczących cen podczas pierwszego wyszukiwania na stronie internetowej Airbnb, celem zapewnienia, że w momencie zaoferowania posiadłości, konsument otrzymuję całkowitą cenę włącznie ze wszystkimi obowiązującymi opłatami i kosztami, takimi jak opłaty za usługi i sprzątanie lub w przypadkach gdy nie jest możliwe obliczenie ceny ostatecznej, konsument jest jasno poinformowany o możliwości wystąpienia dodatkowych opłat;
- w jasny sposób oznaczać, czy oferty pochodzą od prywatnych gospodarzy, czy od podmiotów zawodowo zajmujących się najmem, ponieważ w obu przypadkach konsumenta obowiązują inne przepisy dotyczące ochrony.
Doprecyzowanie warunków umów i skreślenie niezgodnych z prawem postanowień
Regulaminy korzystania z Airbnb powinny zostać dostosowane do europejskiego prawa ochrony konsumenta. Dyrektywa w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich wymaga standardowych warunków umownych, które nie mogą powodować znaczącej nierównowagi między prawami i obowiązkami stron, ze szkodą dla konsumenta. Przepisy dyrektywy zobowiązują także do tego, by warunki były sporządzone prostym i zrozumiałym językiem, aby konsumenci otrzymywali jasną i czytelną informację o swoich prawach.
W odniesieniu do Airbnb oznacza to, na przykład:
- przedsiębiorstwo nie powinno wprowadzać konsumentów w błąd, odsyłając ich do jurysdykcji innych niż jurysdykcja w ich państwie członkowskim;
- Airbnb nie może decydować jednostronnie i bez uzasadnienia o tym, jakie warunki pozostają w mocy w przypadku rozwiązania umowy;
- Airbnb nie może pozbawić konsumentów ich podstawowego prawa do pozwania gospodarza w przypadku poniesienia szkody osobistej lub innych szkód;
- Airbnb nie może jednostronnie zmieniać warunków umowy bez uprzedniego, jasnego poinformowania konsumentów oraz umożliwienia im rozwiązania umowy;
- warunki świadczenia usług nie mogą przyznawać Airbnb uznaniowego prawa do usuwania treści;
- rozwiązanie lub zawieszenie umowy przez Airbnb powinno zostać wyjaśnione konsumentom, być uzasadnione jasnymi przepisami i nie powinno pozbawiać konsumenta prawa do odpowiedniego odszkodowania lub odwołania;
- polityka Airbnb w zakresie zwrotów, odszkodowań oraz roszczeń o odszkodowania powinna być jasno określona i nie powinna pozbawiać konsumentów prawa do zastosowania dostępnych środków odwoławczych.
Ponadto Airbnb powinno zamieścić łatwo dostępny link do platformy internetowego rozstrzygania sporów (ODR) oraz wszystkie niezbędne informacje dotyczące rozstrzygania sporów, zgodne z rozporządzeniem w sprawie ODR, na swojej stronie internetowej.
Dalsze działania
Airbnb ma obecnie czas do końca sierpnia, aby przedstawić dokładne rozwiązania dotyczące postępowania w sposób zgodny z unijnymi przepisami prawa ochrony konsumentów. Komisja oraz organy ochrony konsumentów spotkają się, w razie konieczności, z Airbnb we wrześniu, aby rozwiązać wszelkie problematyczne kwestie. Jeżeli propozycje przedsiębiorstwa nie zostaną uznane za satysfakcjonujące, urzędy ochrony konsumentów mogą zadecydować o zastosowaniu środków egzekwowania.
Przebieg procedury
Rozporządzenie w sprawie współpracy w dziedzinie ochrony konsumentów łączy krajowe organy konsumenckie w paneuropejską sieć odpowiedzialną za egzekwowanie przepisów. Na tej podstawie, władze krajowe w każdym z państw UE mogą złożyć wniosek o pomoc swojego odpowiednika w innym państwie UE, w celu powstrzymania transgranicznego naruszania unijnego prawa konsumenckiego.
Współpraca może zostać uruchomiona w celu egzekwowania różnych elementów unijnych przepisów konsumenckich, takich jak dyrektywa o nieuczciwych praktykach handlowych, dyrektywa w sprawie praw konsumentów lub dyrektywa w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich.
Sieć współpracy w zakresie ochrony konsumenta przeprowadziła w czerwcu 2018 r. wspólną ocenę (wspólne stanowisko) dotyczącą praktyk prowadzenia działalności przez Airbnb, koordynowaną przez norweski organ ds. ochrony konsumentów (Forbrukerilsynet). Działanie to zostało przeprowadzone przy wsparciu Komisji Europejskiej.
Więcej informacji
Wspólne stanowisko organów sieci współpracy w zakresie ochrony konsumenta
Więcej informacji na temat działania w zakresie egzekwowania praw konsumenckich
(Komunikat Komisji Europejskiej)